Дар як ниҷазираи дурафтодаи Сибир ҳуфраҳои (замини кофташуда, чуқурӣ) бузург дар Шимолгон (Арктика) бар заминҳои яхзада зоҳир мешаванд.  Нигаронии дониш мандон он аст, ки ин нишонаи инфиҷори чизе дар зери сатҳи Замин бошад. Ин падидаи ногаҳонӣ ва тарканда манзараи заминҳои минтақаро ба шакли ноҳамворе аломатгузорӣ кардааст. Дар атрофи канораи ин ҳуфраҳои азим, ки шабеҳи даҳанаи оташфишон ҳастанд,

Аввали баҳор мавсими борону жола ва лағзиши тарма аст. Гармтар шудани дамои ҳаво маъмулан дар роҳҳои кӯҳӣ ду хатари аслиро ба бор меоранд, ки яке лағзиши эҳтимолии тарма аст ва дигаре резиши санг. То ин ҷо мо хабарҳои зиёде доштем, ки чӣ миқдор тарма омад ва роҳҳоро пӯшонду ҳаракати нақлиётро ба мушкил рӯ ба рӯ кард. Тарма чист ва кадом қоидаҳои бехатариро бояд риоя кард? Калонтарин тармаҳои олам кадомҳо буданд?

Афтиши як сайёраки (астероид) бузург ба Замин на танҳои динозаврҳоро ба ҳалокат расонд, балки дигар намуди организмҳои зиндаро аз миён бурд. Ин рӯйдод бино ба гуфтаи олимон 66 миллион сол пеш рух додааст. Бар асари ин ҳодиса дар рӯи Замин ҷангалҳои тропикӣ пайдо шудааст. Донишмандон баъди пайдо кардану омӯхтани баргҳои сангшуда ва гарду ғубор дар Колумбия ба ин натиҷа расидааст. 

ШАРҲИ ИСТИЛОҲ: садама, тасодуф - як бор ба ҳам задани ду чиз, ба ҳам кӯфтан (Фарҳанги забони тоҷикӣ).  Як навбат куфтани ду чиз бо ҳам (Ғиёс-ул-луғот). Бархӯрд кардани василаи нақлия бо шахс ё чизе. Рӯ ба рӯ шудан; ба сурати ғайримунтазира ба касе ё чизе бархӯрд карданд. Ҳодиса. Иттифоқи ғайри қобили пешбинӣ. (Фарҳанги Амид).  Муқобил ва рӯ ба рӯ шудан бидуни қасд. Бархӯрдан, бархӯрд. Сонеҳа, ҳодиса.

Ҷопон ёди қурбониёни зилзила, сунамӣ ва фоҷеаи ҳастаии  Фукасиморо дар даҳумин солгарди  ин фоҷеа гиромӣ медорад. Даҳ сол пеш дар ҳамин рӯз, яъне 11 март зилзилаи шадид бо қувваи 9 балл тибқи ҷадвали Рихтер Ҷопонро ларзонд, ки ин мудҳиштарин ва пурқудраттарин зилзила дар таърихи ин кишвар дониста шудааст. Ба дунболи такони шадиди замин шаҳрҳои ба соҳили обҳои шарқии Ҷопон наздикро мавҷи азими сунамӣ фаро гирифт.