Инак, дар тақвим моҳи декабр, бо аввалин сардиҳои сол рӯ ба рӯем, аввалин боронҳои тирамоҳӣ моҳе қабл шуруъ шудаву моро аз омад-омади зимистони сард хабар дода буданд. Ҳоло аввалин нишоне аз сардиҳои се моҳи ояндаро мебинем. Зимистон мавсимест, ки дар он ҳолатҳои фавқулодда зиёд иттифоқ меуфтанд. Дар пеш барф сард, бодҳои тунд... Ва мо ба ҷашнҳои солинавӣ низ омодагӣ мебинем. Ин омодагиҳо қабл аз ҳар чизи дигар бояд аз хонаҳои гарм оғоз шаванд, захираи ҳезуму сӯзишворӣ, печҳои гарм, ғизои гарм ва ғайра. 

Ва дигар: андешаву эҳтиёт! Сардӣ ҳолатест бемориовар, ҳолатест, ки инсонро ҳушдор медиҳад: ЭҲТИЁТ БОЯД КАРД!

Ва дар остонаи ҳамин зимистон Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда ва мудоифаи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мехоҳад як бори дигар ба шаҳрвандони муҳтарам оддитарин қоидаҳоеро, ки дар ин фасл бояд риоя шаванд, хотиррасон кунад. Риояи ин қоидаҳо имкон хоҳанд дод шаҳрвандон аз фалокатҳо эмин монанд, ҷони худу атрофиёнро ҳифз кунанд. Ва агар ҳолати фавқулоддае пеш ҳам ояд, таааҷҷубзадаву даҳшатзада набошанд, чун аз қабл ба он омода шудаанд. 

Қоидаҳои бехатарӣ зидди сӯхтор

Бо фарорасии зимистон дар хонаҳои истиқоматӣ сӯхторҳо бештар рух медиҳанд. Сабаби аслии он риоя нашудани қоидаҳои бехатарӣ дар истифодаи системаи гармидиҳист. Аксари ин сӯхторҳо аз асбобҳои барқӣ рух медиҳанд. Барои он ки ин асбоб шуморо аз сардӣ ҳифз кунад ва боз ин ки сабаби сӯхтор нашавад, чанд қоидаи асосиро ёдовар мешавем, ки риояи он бидуни шак амнияти шумо ва атрофиёнатонро таъмин хоҳад кард: 

- дар ёд дошта бошед, ҳар асбобу анҷоми барқӣ муҳлати истифодаи худро дорад, истифодаи бештар аз меъёри таъиншуда метавонад оқибати нохӯш дошта бошад;

- ба таври доимӣ асбобҳои барқиро санҷед, бахусус коромад будани розеткаҳо ва дигар қисмҳоро тафтиш кунед;

- ҳолати дастгоҳи гармидиҳандаро ҳамеша зери назорат дошта бошед, қисмҳое, ки аз кор баромадаанд, бе таъхир иваз кунед;

 - аз дастгоҳҳое истифода кунед, ки бо усули саноатӣ сохта шудаанд, дар ягон ҳалат асбобҳои харобшуда, аз корбаромада, дастсохтро истифода кардан мумкин нест;

- аз афзоиши шабакаҳои гармидиҳӣ худдорӣ кунед, дар сурати истифода аз чанд асбоби қавӣ ҳамзамон назорати қатъӣ баред;

- дастгоҳҳои барқии гармидиҳиро шабона даргирон намонед, онҳоро барои хушконидани сару либос истифода накунед;

- ба бачаҳо иҷозат надиҳед, ки бо асбобҳои барқӣ бозӣ кунанд;

- дастгоҳҳои барқиро дур аз пардаи тирезаҳо ва мебел гузоред;

- ба таври доимӣ асбобҳои барқиро аз чангу хок тоза кунед, чанг ҳам метавонад сабаби сӯхтор шавад;

- қисмҳои шабакаи барқиро аз зери қолинҳо нагузаронед, болои онҳо чизҳои вазнин, масалан мебелро нагузоред;

- нерӯи барқро сарфакорона истифода баред, бе зарурат асбобҳои барқии гармидиҳиро гирон накунед.

Чӣ бояд кард, ки аз гази карбон заҳролуд нашуд?

Гази карбонро наметавон бо чашм дид ва ё ламс кард, вале маҳз он ва на сӯхтор сабаби маргу мири одамон ҳангоми сӯхторҳо мешавад. Аммо хонаҳоро бе рӯ ба рӯ шудан ба чунин ҳолатҳо низ метавон гарм кард. Ба чӣ бояд бештар таваҷҷуҳ намуд?

Ба сокинони рустоҳо лозим меояд, ки ҳангоми алов мондан дар печҳо хеле эҳтиёткор бошанд. Гази карбон замоне аз худ дарак медиҳад, ки ҳоло сӯзишворӣ пурра насӯхтааст, аммо соҳибони хона ба хотири нигоҳ доштани гармӣ дари печро мебанданд. Аз ин рӯ барои бастани он набояд саросема шуд. Бигзоред ҳезум ва ё ангиш то ба охир сурх шавад, он гоҳ гази карбон дигар наметавонад зарар расонад. 

Нишонаҳои заҳролуд шуда ба гази карбонро дар хотир дошта бошед:

Таргии нафас дар қафаси сина, сардардиву сарчархӣ, сардаргумӣ, қайъкунӣ ва дар ҳоли таъсири бештари газ аз ҳуш рафтан.

Шумо лутфан диққат кунед, ки аксари нишонаҳои номбурдашуда ба нишонаҳои зуком, заҳролуд шудан аз ғизо ва дигар бемориҳо монанданд. Аз ин рӯ шумо ҳатто наметавонед пай баред, ки сабаби ин ҳолатҳо гази карбон аст, ки одамро заҳролуд кардааст. 

Ҳамчунин ба шумо тавсия намедиҳем, ки ҳангоми кор кардани мошин дар мошинхона бимонед. 

Воситаҳои нақлиётии худро ба зимистон омода созед

Зимистон армуғони худро дорад. Аз сабаби бад шудани боду ҳаво ба хотири бехатарии ҳаракат дар роҳҳо, бахусус ҳангоми истифодаи роҳҳои куҳӣ ва ағбаҳо ба ронандагон тавсия медиҳем:

- мошини худро тафтиш кунед, ки нуқсе надошта бошад;

- батареяи акумляторро иваз  кунед;  

- чархҳои тобистониро бо зимистона табдил кунед, мошинҳои боркаши калонро бо занҷирҳои зидди яхбандӣ таъмин намоед, вақте мехоҳед ба сафар бароед, худро омодаи ҳар гуна офатҳо дар роҳҳоӣ куҳӣ кунед;

- дар бордони мошинатон сарулибоси гарм, фонус, бели хурд, трос, бушкаи эҳтиётии  пур аз сӯзишворӣ, гӯгирд, термоси пур аз об ё чойи гарм гузоред;

- дорухонаи мошинатонро нав кунед;

- бо суръате мошин ронед, ки бехатариро дар ҷойҳои сермошину серодам, назди мактабҳо, хамгаштҳо, пулҳо ва нишебиҳо таъмин созад;

 - ҳангоми ҳаракат дар роҳҳои куҳӣ назар аз ҳолатҳои маъмулӣ масофаро бештар риоя кунед, хеле дур аз мошинҳои дигар ҳаракат кунед, то дар ҳоли зарурат тавонед мошини худро бехтар нигоҳ доред, бахусус дар роҳҳои лағжонак мушкилоти ҳаракат бештар аст;

- агар шумо натавонистед мошинатонро ба зимистон омода созед ва ё ин гуна имкон надоред, пас хуб мешуд аз сафарҳо худдорӣ варзед;

- тавсияҳои кормандони ВКД, КҲФ-ро дар мавриди  маҳдуд намудани ҳаракати мошинҳо дар қитъаҳои ҷудогонаи роҳ ҳангоми мавҷудияти эҳтимолияти лағзиши трама, сангрезиш иҷро намоед;

- ҳаракатро шабонгаҳон маҳдуд кунед.

Кумитаи ҳолатҳои фавқулодда аз шаҳрвандон хоҳиш мекунад дар остонаи вуруди сардиҳо, бахусус ҳангоми дарёфти хабари барфу борон дар куҳҳо ҳаракати безарурати худро маҳдуд кунанд, аз гузаронидани корҳои саҳро ва рафтан ба шикор дар манотиқи куҳӣ худдорӣ намоянд.